Άλαν Τούρινγκ: Το τραγικό τέλος του ανθρώπου που «έσπασε» τους κώδικες των Ναζί




Το καλοκαίρι του 2014 «βγήκε» στους κινηματογράφους μία από τις καλύτερες ταινίες της δεκαετίας. Το «Παιχνίδι της μίμησης» με πρωταγωνιστή τον Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, φόρος τιμής στον «πατέρας των υπολογιστών» Άλαν Τούρινγκ. Η ταινία παρότι ήταν υποψήφια για 8 Όσκαρ, εν τέλει κατέκτησε μόλις ένα -διασκευασμένου σεναρίου- αλλά έκανε ευρύτερα γνωστή την ιστορία ενός ανθρώπου που καθόρισε τη μοίρα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Άλαν Τούρινγκ ήταν εκείνος που με την ομάδα του κατάφερε να «σπάσει» τη μηχανή κρυπτογράφησης των Γερμανών, Enigma ωστόσο το τέλος του ήταν εντελώς αντίστροφο της φήμης του. Ο Άλαν Τούρινγκ ήταν ομοφυλόφιλος, κατηγορήθηκε για σεξουαλική διαστροφή και τιμωρήθηκε με χημικό ευνουχισμό κάτι που όπως φαίνεται τον οδήγησε (πιθανότατα) στην αυτοκτονία. Το μισοφαγωμένο μήλο που βρέθηκε δίπλα του, αποτέλεσε -κατά τον αστικό μύθο- έμπνευση για μία από τις κορυφαίες εταιρίες τεχνολογίας.


Ο πατέρας της επιστήμης υπολογιστών

Ο Τούρινγκ είχε σπουδάσει μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και μετά από την αποφοίτησή του εκλέχτηκε μέλος στο King's College (κολέγιο του από το 1931) ως αναγνώριση της έρευνάς του στη θεωρία πιθανοτήτων, ενώ αργότερα μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον για να σπουδάσει μαθηματική λογική. 


Το 1936, ο Turing δημοσίευσε το έργο του «On Computable Numbers, with an Application to the Entscheidungsproblem», όπου εισήγαγε την έννοια της «Μηχανής Turing». Αυτή η θεωρητική συσκευή, η οποία μπορούσε να προσομοιώσει τη λογική των αλγορίθμων, θεωρείται το θεμέλιο της σύγχρονης επιστήμης των υπολογιστών.

Με την επιστροφή του από τις ΗΠΑ, με την Ευρώπη να είναι πλέον σε πόλεμο, συμμετείχε στις προσπάθειες για την αποκρυπτογράφηση των γερμανικών μηνυμάτων. Η εργασία του Άλαν Τούρινγκ -κρατήθηκε μυστική μέχρι τη δεκαετία του '70- ακόμη και οι στενοί φίλοι του δεν την ήξεραν.

Το 1940 μετακόμισε, εν καιρώ πολέμου. στο Bletchley Park, το κέντρο κρυπτογραφίας του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου έπαιξε κεντρικό ρόλο στη διάσπαση των γερμανικών κωδικών Enigma. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, η πολωνική κυβέρνηση είχε δώσει στη Βρετανία και τη Γαλλία λεπτομέρειες για τις πολωνικές επιτυχίες εναντίον της Enigma, της κύριας μηχανής κρυπτογράφησης που χρησιμοποιούταν από τον γερμανικό στρατό για την κρυπτογράφηση των ραδιοεπικοινωνιών. Ο Τούρινγκ και η ομάδα του κατάφεραν να σχεδιάσουν μία νέα μηχανή διάσπασης κωδικών την Bombe (μετεξέλιξη της bomba που είχαν αναπτύξει παλιότερα οι Πολωνοί, αλλά είχε καταστεί άχρηστη), που για το υπόλοιπο του πολέμου, προμήθευε τους Συμμάχους με μεγάλες ποσότητες στρατιωτικών πληροφοριών. Στις αρχές του 1942, οι κρυπτοαναλυτές στο Bletchley Park αποκωδικοποιούσαν περίπου 39.000 υποκλαπέντα μηνύματα κάθε μήνα, αριθμός που αυξήθηκε στη συνέχεια σε περισσότερα από 84.000 το μήνα - δύο μηνύματα κάθε λεπτό, μέρα και νύχτα.


Άλαν Τούρινγκ: Πρωτοπόρος της τεχνητής νοημοσύνης

Στο τέλος του πολέμου, ο Τούρινγκ έγινε Αξιωματικός του Άριστου Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (OBE) για το έργο του που σπάει τους κώδικες. Το 1950, στο έργο του "Computing Machinery and Intelligence", ο Turing πρότεινε το διάσημο "Τεστ Turing" ως κριτήριο για να καθοριστεί αν μια μηχανή μπορεί να επιδείξει ανθρώπινη ευφυΐα.

Η αποκάλυψη και το τραγικό τέλος

Το 1952 ο Τούρινγκ εργαζόταν για να μοντελοποιήσει τον υποτιθέμενο χημικό μηχανισμό του για τη δημιουργία ανατομικής δομής σε ζώα και φυτά. Στη μέση αυτού του πρωτοποριακού έργου, ανακαλύφθηκε νεκρός στο κρεβάτι του, δηλητηριασμένος από κυάνιο. Το βρήκε η οικονόμος του, στις 8 Ιουνίου του 1954, με τον ίδιο να είναι νεκρός από την προηγούμενη ημέρα, 7 Ιουνίου, λίγες ημέρες πριν κλείσει τα 42 του χρόνια.


Ο θάνατός του αποδίδεται συχνά στην ορμονική «θεραπεία» που έλαβε στα χέρια των αρχών μετά τη δίκη του επειδή ήταν ομοφυλόφιλος. Όταν ανακαλύφτηκε το πτώμα του, βρέθηκε ένα μισοφαγωμένο μήλο δίπλα στο κρεβάτι του. Αν και η αυτοκτονία δεν μπορεί να αποκλειστεί, είναι επίσης πιθανό ο θάνατός του να ήταν απλώς ένα ατύχημα, το αποτέλεσμα της εισπνοής αναθυμιάσεων κυανίου από ένα πείραμα στο μικροσκοπικό εργαστήριο δίπλα στην κρεβατοκάμαρά του. Ούτε μπορεί να αποκλειστεί εντελώς η δολοφονία από τις μυστικές υπηρεσίες, δεδομένου ότι ο Τούρινγκ γνώριζε τόσα πολλά για την κρυπτανάλυση σε μια εποχή που οι ομοφυλόφιλοι θεωρούνταν απειλές για την εθνική ασφάλεια.

Το 2009 ο Βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν , μιλώντας εκ μέρους της βρετανικής κυβέρνησης, ζήτησε δημόσια συγγνώμη για την «εντελώς άδικη» μεταχείριση του Τούρινγκ. Τέσσερα χρόνια αργότερα η βασίλισσα Ελισάβετ Β' έδωσε στον Τούρινγκ βασιλική χάρη .

Έμπνευση για το λογότυπο της Apple;

Τον Απρίλιο του 1976 δημιουργήθηκε η εταιρία Apple, με το πρώτο λογότυπό της να μην θυμίζει σε τίποτα το σημερινό. Απεικόνιζε τον Ισαάκ Νεύτων κάτω από ένα δένδρο... περιμένοντας να τον χτυπήσει το μήλο λίγο πριν αναπτύξει τη θεωρία της βαρύτητας. Το πρώτο logo της Apple μοιάζει περισσότερο με σχέδιο λογότυπου για ένα βιβλιοπωλείο με αντίκες παρά με την κορυφαία εταιρεία τεχνολογίας στον κόσμο. 


Μόλις ένα χρόνο μετά, οι εναπομείναντες ιδρυτές της Apple, ο Steve Jobs και ο Steve Wozniak αποφάσισαν ότι χρειάζονταν ένα πιο μοντέρνο λογότυπο για τη νέα τους εταιρεία. Ο Jobs έφερε τον γραφίστα Rob Janoff για να αναλάβει τη σχεδίασή του και κάπως έτσι δημιουργήθηκε το iconic δαγκωμένο μήλο. 

Τα επόμενα χρόνια η συγκεκριμένη εικόνα δημιούργησε έναν αστικό θρύλο, πως ήταν φόρος τιμής στον Άλαν Τούρινγκ, ο οποίος αυτοκτόνησε τρώγοντας ένα δηλητηριασμένο μήλο. Τη συγκεκριμένη θεωρία ενίσχυε και το μοτίβο με τα χρώματα του ουράνιου τόξου που σχετίζονται με το κίνημα LGBTQ+. Ωστόσο, ο Janoff τα αρνήθηκε ως αρχική του έμπνευση.

Ο ίδιος έχει δηλώσει πως τα χρώματα στο λογότυπο του 1977 αναφέρονται στις δυνατότητες χρώματος της οθόνης της Apple II. Το σημάδι του δαγκώματος δεν ήταν αναφορά στο μισοφαγωμένο μήλο που βρέθηκε κοντά στον Τούρινγκ μετά τον θάνατό του, αλλά ήταν ένας τρόπος για να δείξει ότι το σύμβολο της Apple ήταν, στην πραγματικότητα, ένα μήλο (και όχι ένα κεράσι) όταν το δει κανείς από απόσταση!

Σχόλια